Mesa de debate sobre "Alimentación e Sustentabilidade nas empresas. Retos e Oportunidades"

Coordinación da Mesa: Lucas Requejo. Emprendedor social. Fundador Asociación Pratodo. Creador proxecto educativo Ultralimento. Director Fundación Ecotur en Galicia.
Descrición. A relación máis directa entre a humanidade e a natureza é a alimentación. Vivimos tempos onde os ritmos naturais pouco ou nada teñen que ver coa alimentación que se practica en moitas partes do planeta. Globalización de alimentos, de produtos e de servizos que poñen en risco a identidade alimentaria de moitos territorios sufridores da moda mercantil predominante. Isto confírelle á alimentación o carácter de ferramenta de cambio. Ferramenta transformadora tanto no individual como no colectivo, e ferramenta aínda por explorar en moitos ámbitos.
O contexto socioambiental global en claro desequilibrio leva a pensar na necesidade de buscar e definir novos xeitos de relacionarse co medio no que vivimos e tamén como nos alimentamos. As preguntas son moitas e moi variadas, máis interésannos as vinculadas cos novos retos alimentarios.
Alimentación sostible bríndanos moitas oportunidades, e nos expón ante novos desafíos tanto no individual como no colectivo. Se temos en conta os Obxectivos de Desenvolvemento Sostible a alimentación é quen de incidir de xeito transversal e directo na consecución das metas que propón cada un dos obxectivos. Ao igual que ten a capacidade de servir de medio para forxar alianzas entre tódolos axentes implicados.
Que buscamos? O obxectivo desta Mesa de Debate é reflexionar e debater sobre o papel que xogan as empresas neste eido. Como modifica o ámbito individual a transformación alimentaria nas empresas? Como impacta a xestión alimentaria dunha empresa no seu territorio? Que empresas están a traballar neste eido e de que forma o fan? Como se apoia ou fomenta a transición alimentaria dende o público ao privado? Queremos ser un espazo para que estas, e outras preguntas, sexan respondidas polas empresas que xestionan e fomentan o cambio.
Dende esta proposta faise chamada a tódalas persoas e entidades que apostan polo cambio alimentario dende as empresas e desexan compartilo para continuar a inspiración colectiva.

Mesa de debate sobre “O papel da agroecoloxía fronte ao aumento dos totalitarismos”.

Coordinación da mesa: Revista Soberanía Alimentaria, Biodiversidad y Culturas
Descrición: Nos últimos anos, ademais da xa grave situación de colapso enerxético e urxencia climática, o mundo está vivindo unha ola reaccionaria. Xunto á proliferación de gobernos e líderes autoritarios, asistimos ao auxe e extensión de partidos de extrema dereita preparados para aplicar políticas excluíntes e antidemocráticas.
Fronte ao resentimento e a frustración froito de décadas de políticas agrícolas neoliberais e un abandono gobernamental que precarizou e empobreceu ós habitantes do mundo rural, a extrema dereita ofrece receitas para retornar a unha presunta orde social xerárquico mentres, apuntando a falsos culpábeis (inmigrantes, ecoloxistas, feministas), propoñen políticas excluíntes e autoritarias que recortan as liberdades conseguidas durante décadas de loita social e política.
Con todo, o medio rural non permanece impasible, danse nel resistencias a esta onda reaccionaria: renóvanse vellas loitas e aspiracións, agroman novas iniciativas e proxectos colectivos. Máis aló da imaxe deturpada que os medios de comunicación adoitan ofrecer, marcada polo estancamento e a despoboación, o mundo rural é un espazo ferreño, onde se incuba e se experimenta para a construción dun futuro máis próspero e xusto. A agroecoloxía, da man da recuperación dos bens comúns, da economía feminista, a economía social e solidaria e outras moitas propostas, ten moito que ofrecer neste sentido.
Que buscamos? Esta mesa provoca a necesidade de comprender as razóns de fondo que explican o crecente atractivo do que gozan as opcións políticas reaccionarias no mundo rural, coa convicción que este é o primeiro paso para contrarrestalas. Pero tamén se orixina desde a necesidade de dar visibilidade e poñer en valor as loitas e proxectos compartidos que xa existen, posto que estes son os vimbios desde os que combater a reacción e construír un mundo rural máis próspero, máis vivo e con maior xustiza. Facemos un chamamento a compartir todo tipo de experiencias prácticas de resistencia colectiva, pero tamén reflexións e traballos teóricos que realicen achegas para frear o avance destas ideoloxías .

Mesa de debate e sesións de comunicacións "Agroecoloxía feminista: recoñecendo ás mulleres e cambiando as relacións de xénero desde o campo á mesa"

Coordinación da mesa de debate: Instituto de Socioloxía e Estudos Campesiños (ISEC), Universidade de Córdoba
Coordinación de mesas de comunicacións: Marta Soler Montiel (Universidad de Sevilla), Mirene Begiristain Zubillaga (Universidad del País Vasco), Marina Di Masso Tarditti (Universidad de Vic), Marta Rivera Ferré (Universidad de Vic)
Descrición: A participación protagonista das mulleres no mundo agroalimentario está invisibilizada e desvalorizada como resultado do rumbo heteropatriarcal dominante. A agroecoloxía corre o risco de reproducir esta realidade, en contradición co seu compromiso coa xustiza socioambiental e a soberanía alimentaria. Así, é imprescindíbel incorporar de maneira explícita a perspectiva feminista nas dimensións da agroecoloxía. Para iso, faise necesario comprender que relacións de xénero están a darse hoxe nos procesos e proxectos agroecolóxicos para desde aí poder identificar e explicitar que conflitos e pescozos de botella temos que abordar, así como que cambios son necesarios para construír colectivamente a agroecoloxía feminista que necesitamos. As opresións de xénero son complexas, xa que se entrelazan con outras opresións segundo etnia, clase, idade, lingua, ideoloxía, corpo ou os territorios que habitemos.
Propomos unha mesa de debate sobre “Procesos organizativos para unha agroecoloxía feminista” centrada en debater sobre estruturas, funcionamentos, prioridades, liderados, roles e privilexios.... para avanzar nunha ética do coidado que realmente coloque a vida no centro. Convidámosvos a presentar traballos académicos, experiencias e reflexións que contribúan ao diálogo entre agroecoloxía e feminismo, a visibilizar ás mulleres nos sistemas agroalimentarios e a comprender as relacións de xénero tanto no mundo agrario e rural, como nos mercados e canles curtas, no consumo urbano, nos fogares e nas organizacións e os procesos políticos.
Que buscamos?. Buscamos visilibilizar(nos) e recoñecer(nos) ás mulleres que están a construír activamente a agroecoloxía como agricultoras, gandeiras e elaboradoras de alimentos, como mulleres implicadas na comercialización en mercados locais e canles curtas, mulleres nas cociñas, mulleres en dinamización e investigación agroecolóxica e feminista, en organizacións agrarias e non agrarias traballando pola articulación dun movemento agroecolóxico. Buscamos abrir espazos de diálogo amigable onde podamos coñecernos para tecer alianzas e redes de confianza e coidado entre quen compartimos que sen feminismo non hai agroecoloxía.

Mesa de Debate sobre “A gandaría extensiva que necesitamos en transición agroecolóxica”

Coordinación: ”Plataforma por la Ganadería Extensiva y el Pastoralismo” e “Fundación Entretantos”
Descrición. O cambio climático e as tendencias de consumo requiren dunha transición nos sistemas agroalimentarios e xa que logo tamén nas producións gandeiras. Paralelamente aparece un rebumbio con información contra todo tipo de produción gandeira, prexudicando a prácticas como a gandería extensiva, imprescindíbel para unha transición agroecolóxica real. A situación actual favoreceu que o descoñecemento, a desinformación e un crecente desacoplamento dos procesos ecolóxicos provoque a aparición de mitos e tópicos, especialmente arredor da relación entre a gandería e o cambio climático, que poden prexudicar seriamente a unha das actividades crave para a transición agroecolóxica. Neste escenario de cambio ambiental global necesitamos máis que nunca mellorar o manexo tanto dos animais como do territorio, facilitar a sustentabilidade ambiental e socio-económica dos proxectos produtivos e de transformación e promover as políticas públicas necesarias para apoiar a transición tamén da gandería extensiva. Desde a perspectiva agroecolóxica a gandería extensiva, aínda que non é tan culpable como se di da emisión de gases de efecto invernadoiro, debe mellorar en canto a independencia de insumos externos, ser capaz de autoxestionar os seus recursos a través do manexo dos pastos mediante prácticas como a transhumancia, o manexo holístico ou a gandería rexenerativa. Así mesmo, é urxente reformular a sustentabilidade dos produtos de orixe animal ao longo de toda a cadea agroalimentaria, recuperando a integración agrogandeira nos ecosistemas extensivos de secaño e silvopastoril en bosques e devesas. Na mesma liña, a mellora da información e a relación cos consumidores e consumidoras é esencial para a súa supervivencia. Por iso boa parte dos esforzos das redes entre profesionais do sector céntranse en mostrar ás persoas que consumen produtos animais e a quen son responsábeis das políticas públicas agrarias e ambientais, unha realidade amable respecto da súa profesión e dos beneficios sociais e ecolóxicos que xera esta actividade.
Que buscamos? Este espazo suscítase co obxectivo de reflexionar colectivamente sobre o papel da gandería extensiva na transición agroecolóxica. Pretendemos compartir información científico-técnica e exemplos de experiencias que contribúan a poñer en valor o papel da gandería extensiva nos agroecosistemas e montes, no clima e no medio rural, desde a súa orixe, ata que chega ao prato. Pretendemos así mesmo aportar pautas de mellora na xestión, adaptación ao cambio global e, en xeral, estratexias que faciliten a transición agroecolóxica desta actividade, clave para o futuro da soberanía alimentaria. Queremos que este sexa un espazo de aprendizaxe colectiva, de reflexión crítica, integrando diferentes saberes, que poida contribuír a difundir innovacións e fomentar redes de apoio e acción colectiva.

Mesa de debate sobre "Criterios para o deseño e avaliación das políticas públicas agroecolóxicas".

Coordinación: Manuel González de Molina. Universidade Pablo Olavide
Descrición: O marco institucional, que actualmente está ao servizo do Réxime Alimentario Corporativo, pon obstáculos para a masificación de experiencias agroecolóxicas, xerando un "efecto de rexeitamento sistémico". A acción colectiva agroecolóxica ten así un nivel decisivo de acción no ámbito do Estado: as políticas públicas deben protexer as experiencias agroecolóxicas e favorecer a masificación da produción e do consumo agroecolóxicos. Son polo tanto un instrumento esencial para configurar un novo réxime alimentario alternativo, que rexa de xeito sostible a produción, o procesamento, a distribución e o consumo de alimentos.
Poren, a experiencia acumulada no deseño e implementación de políticas públicas a favor da agroecoloxía é moi recente. Naceu practicamente co século e aínda son poucas as que se implementaron de forma sistemático. Tiveron un ámbito moi diverso e desenvolvéronse a diferentes escalas municipais, rexionais e nacionais. Foi o empuxe dos movementos agroecolóxicos e a xeneralización da preocupación polo medio ambiente e a seguridade alimentaria que obrigaron a moitos gobernos a aplicar políticas públicas a favor, polo menos nominalmente, da agroecoloxía. A pesar disto, a literatura sobre estas políticas é moi escasa e os informes das organizacións internacionais sobre este asunto aínda o son máis.
Que buscamos? O obxectivo desta Mesa de Debate é sistematizar as experiencias xa acumuladas nesta área e extraer conclusións útiles para o deseño e avaliación de políticas públicas que sexan capaces de favorecer o salto de escala. Esta tarefa esencial responde á crecente demanda do movemento agroecolóxico, cada vez máis implicado en áreas de actuación que superan a explotación ou a comunidade, incluída a administración pública. Preténdese, en definitiva, reflexionar e debater sobre os criterios que deben orientar o deseño das políticas públicas, os instrumentos máis adecuados para a súa implementación e, finalmente, os criterios de toma de decisións que deberían presidir o necesario proceso de avaliación.

Datas importantes
Ata o 27 de marzo: Envío do resumo da comunicación (cia2020@uvigo.gal)

Ata o 16 de maio: Aceptado o resumo, enviaranse os textos completos (cia2020@uvigo.gal)